در قسمت های مرکزی ایران شهرها و روستاهایی شکل گرفته اند که عجین شده با فرهنگ و اقلیم کویرند. کویری که علاوه بر زیبایی های کم نظیرش، جلوه گاه هنر معماری ایران نیز هست. در هر گوشه ای از آن سکونتگاه هایی به وجود آمده و به مامنی امن برای ساکنان خود تبدیل شده اند. در هر گوشه بناهایی خاص ساخته شده و بساط خود را گسترده اند تا این سکونتگاه ها در طول تاریخ کامل و کامل تر شوند و نیازهای مردمان را برطرف سازند.

مقصدمان روستایی در استان یزد است که ۴۵۰۰ سال از عمر آن می گذرد و به خاطر همین قدمت تاریخی، یکی از ارزشمندترین دیدنی های این مرز و بوم محسوب می شود. روستایی که نخستین بار در میان گزارشات یکی از هیربدان زرتشتی در سال ۲۴ هجری شمسی مصادف با دوازدهمین سال سلطنت یزدگرد ساسانی از آن سخن به میان آمده و به عنوان یکی از توقفگاه های بین راهی برای تجار و مسافران مطرح بوده است.


چرا روستای خرانق؟
_ روستای خرانق یکی مقاصد کمتر دیده شده و بکر کشورمان می باشد که بسیار مورد توجه گردشگران اروپایی قرار گرفته است.

_ این روستا از نظر تاریخی بسیار ارزشمند است و متاسفانه به دلیل عواملی همچون فرسایش ممکن است در سال های آتی اثری از آن نماند و از جمله آثار در معرض خطر در ایران می باشد.

_ کاروانسرای قدیمی خرانق که برای اقامت مسافرین آماده و تجهیز شده است، سفری متفاوت و اقامتی به یاد ماندنی را برای شما رقم خواهد زد. اقامت در این کاروانسرا، این فرصت را به شما می دهد که از تماشای آسمان پرستاره به هنگام شب لذت ببرید.


روستای خرانق | مقصدی برای اروپایی ها:
در میانه ی کویر و در جایی که فکر می کنی همه چیز تنها به شن های روان و اقلیم بیابانی ختم می شود با یک منطقه ی کوهستانی مواجه می شوی که روستایی تاریخی را در آغوش خود جای داده است. نمونه ای کم نظیر از ساختار روستا که با قدمت ۴۵۰۰ ساله اش، گردشگران را از اقصی نقاط جهان به سوی خود می کشاند و به حدی در اروپا شهرت دارد که به هنگام صحبت درباره ی ایران نام این روستا بیش از نام کشورمان شنیده می شود.

همه آن را به نام خرانق و قدیمی تر ها با عنوان خورانق به معنای زادگاه خورشید می شناسند. جایی که دو بخش جدید و قدیم را شامل می شود و هر یک جاذبه های خاص خود را دارند. در بخش جدید، جریان زندگی موج می زند و تو را غرق در شیرینی و سادگی گذران روزگار در روستا می کند و در بخش قدیم یا همان قلعه خرانق با وجود آنکه دیگر صدای پای آدمی و همهمه ی تلاش و کوشش مردمان نمی پیچد، تاریخ قد علم کرده و تو را به درون یکی از سازه های بزرگ خشتی ایران فرا می خواند. سازه ای که تا چندی پیش میزبان مردمان روستا بود اما به دلیل فرسودگی در حدود ۳۰ سال پیش به متروکه ای دیدنی و با ارزش تبدیل شده است.

دیدنی های روستای خرانق:
جاذبه های خرانق یکی دوتا نیستند و هر یک ارزش زیادی برای این مرز و بوم دارند. این دیدنی ها عبارتند از:

۱- قلعه خرانق
قلعه خرانق یادگاری از دوران‌های تاریخی پس از اسلام می باشد که ۱/۱ هکتار وسعت دارد و به عنوان یکی از بزرگترین قلعه‌های مسکونی روستایی استان یزد به شمار می رود. قدمت برج و باروی آن به زمان ساسانیان و چیزی در حدود ۱۸۰۰ سال پیش می رسد. وجود حصارها بر استحکام و امنیت این قلعه افزوده است و نشان از مقاومت این بنا برای حفظ موجودیت و اصالت خویش دارد. مسیرهای پیچ در پیچ و باریک ابزاری برای غافلگیر کردن دزدان و راهزنان بوده اند و یکی از آنها با عنوان کوچه گرگ شناخته می شود. برای مقابله با دزدان آنها را به این کوچه می کشاندند و سپس به آنها حمله می کردند.

در گذشته دور تا دور قلعه را خندق های عمیقی محاصره کرده بودند تا ساکنان از یورش دشمنان در امان بمانند. ۶ برج نگهبانی شامل یک برج در شمال و دومی در جنوب غربی قلعه و چهار برج دیگر هم در جبهه غربی به بدنه ی قلعه متصل هستند و چهار دروازه به نام‌های دروازه بالا، پایین، رضا خان سرداری و خالو در اطراف آن قرار دارند.

۸۰ خانه در این قلعه تعبیه شده که بیشترشان دارای دو یا سه طبقه هستند و طراحی هریک متناسب با توانایی اقتصادی و موقعیت اجتماعی قلعه نشینان در نظر گرفته شده است. دیوارهای خشتی و گلی و سقف گنبدی و گهواره‌ای از تیرهایی از جنس حصیرهای الیافی، چوب و پوشال هنر دست سازندگان را به تصویر می کشند. مخلوط خاک و آهک برای مسطح نمودن کف اتاق ها، ملات کاهگل برای روکاری سطوح بیرونی ساختمان ها و گچ برای تزیین دیوار اتاق ها، تالارها و ایوان ها به کار رفته است.

بر خلاف خانه های معمولی اقلیم گرم و خشک، اکثر خانه ها به جز چند واحد، فاقد حیاط می باشند. از طبقه زیرین خانه ها برای نگهداری احشام و طیور مورد استفاده قرار می گرفت و بخش پایینی که در برخی موارد هم سطح معبر بیرونی است، در یا پنجره ای به بیرون قلعه ندارد و خانه را از نفوذ راهزنان حفظ می کند. ارتباط با خانه ها تنها از طریق معابر درون قلعه ممکن است. در برخی خانه ها از این فضا برای انبار کردن علوفه و غلات هم استفاده می شده است.

از ویژگی های مهم در ساخت قلعه خرانق می توان به بافت ساختمانی متراکم، معبر باریک و سرپوشیده، استفاده از مصالح بازدارنده تبادل گرما و به طور کلی سازگاری با شرایط محیطی اشاره کرد که اقلیم آن را تاحد زیادی تعدیل کرده اند. این قلعه روستایی در قرن چهارم هجری دومین منزلگاه کاروانیان مسیر یزد به خراسان بوده است و از تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۳ با شماره ی ثبت ۱۱۵۰۹ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.


۲- حمام خرانق
حمام تاریخی خرانق بنایی مربوط به دوره ی قاجار می باشد که در کاروانسرا و در نزدیکی کشت زار  واقع شده است. برای آنکه در این حمام به راحتی بتوان به آب قنات دسترسی پیدا کرد، آن را در سطحی پایین تر از قلعه و بالاتر از سطح متوسط روستا ساخته اند. همچنین با به کار گیری این روش هوشمندانه، فاضلاب حمام به زمین های اطراف قلعه هدایت می شود و گود ساختن آن از اتلاف گرما نیز جلوگیری می کند.

 دیوارهای حمام از آجرهای بسیار ضخیم ساخته شده و پوشش سقف نیز از آجرهای آب انباری به صورت سقف های گنبدی می باشد. برای تامین نور حمام از روزنه های کوچک سقف تامین می شده است.

این حمام به دو بخش حمام کوچک و حمام بزرگ تقسیم می شود که هر دو دارای تمام اجزای حمام کامل ایرانی همچون ورودی، هشتی، سربینه، میاندر، بینه، خزینه، تون، گرمخانه و گلخن هستند. حمام کوچک مخصوص زنان بوده و حمام بزرگ از صبح تا شب در اختیار بانوان قرار داشته است و  از شب تا صبح آقایان از آن استفاده می کردند. در اواخر دوره ی پهلوی با تعطیل شدن خزینه و کاشی شدن دیوارها و کف، مشخصات یک حمام نمره را به خود می گیرد تا اهالی از آن استفاده کنند.

آب حمام از آب قنات تامین می شود و دو ورودی آب دارد که یکی به سربینه ( رختکن ) و حوض آب سردی که در هشتی ورودی آن وجود دارد ختم می شود و دیگری به خزینه و تون سربینه ( آتشدان رختکن ) وارد می‌گردد. خروجی‌های آب فاضلاب حمام به چاهی در بخش‌های نظافت خانه می ریزد و آب نیز به آسیاب راه می یابد.

این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۹ با شماره ی ۸۵۵۲ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.



۳- کاروانسرای خرانق
در روستا ی خرانق کاروانسرایی وجود دارد که قدمت بنای اولیه ی آن به دوره ساسانی بر می گردد. این کاروانسرا پس از تخریب در اثر گذشت زمان به فرمان محمد ولى ميرزا فرزند فتحعلى شاه ساخته و مرمت شد و به کاروانسراى شاهزاده تبدیل گردید که امروزه به عنوان محلی برای اسکان مسافران از آن استفاده می شود.

کاروانسرای خرانق به شکل کاروانسراهای دشتی که عموما یک طبقه اند، ساخته شده است و سبک ساخت بنای فعلی را شاه عباسی می دانند. این کاروانسرا به شکل حیاط مرکزی می باشد و  اتاق ها و صفه هایی با سقف های قوسی، دور تا دور آن قرار دارند.

چهار تیمچه ( کاروانسرای کوچک ) در آن وجود دارد که سه تای آنها دارای سقف و یکی بدون سقف می باشد. سقف اغلب صفه ها ( تالارها و فضاها ) نوک تیز و شیب دار و بام ها مسطح و کم شیب در نظر گرفته شده اند. سقف های فضاها و اتاق های بزرگ قوس شکل هستند در حالی که سقف تیمچه ها با آجر پوشیده شده است. یکی از نکات جالب این فضاها این است که اگردر وسط تیمچه پای خود را بر زمین بکوبید صدا تا چند لحظه در سقف گنبدی آن می پیچد.
آجر کاری، کاشی کاری، گچ بری و سنگ بری زینت بخش نمای بیرونی کاروانسرا می باشد و در قسمت دروازه ورودی، تاق نماها و ایوان ها هم به آجرکاری مزین شده اند. هر گوشه از این کاروانسرا حکایت از تاریخ دارد و در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۷۷ با شماره ی ثبت ۲۲۳۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.


۴- پل خرانق
ذهنیت همگان از ساخت پل این است که باید برای عبور و مرور فرد یا احشام ایجاد شده باشد اما این بار این تصور را باید فراموش کنید چرا که در روستای خرانق پلی وجود دارد که هدف از ساخت آن در ده قرن پیش، تنها انتقال آب از یک ساحل به ساحل دیگر رودخانه ی دوکالی است. مسیلی بزرگ و عمیق به شکل رودخانه ای فصلی که از پیرامون روستا و دامنه ارتفاعات به سمت کویر در انجیر تا فاصله ۲۲ کیلومتر جریان می یابد. از دلایل احداث این پل این است که مظهر قنات خرانق در یک ساحل رودخانه و مزارع و باغات در ساحل دیگر قرار دارند و آب عنصری ضروری برای ادامه حیات روستا به شمار می رود.

یک پایه سنگی از ساروج در امتداد پل دیده می شود که احتمال بند یا سیل شکن بودن پل را نیز در ذهن ایجاد می کند و دهانه های آن با سنگ و گچ تاق زده شده است. بد نیست بداند که ساروج از ابتکارات معماران ایرانی در دوران بسیار کهن به شمار می رود و برای ساختن آن از ترکیب خاک رس و آهک و ورز دادن آنها به مدت دو روز و سپس اضافه کردن خاکستر کوره‌های حمام و مقداری مواد الیافی لوئی (تخم و پرزهای نوعی نی است) تهیه می شود.

این پل با نام پل آبراه نیز شناخته می شود و عنوان قدیمی ترین پل انتقال آب در استان یزد را به خود اختصاص داده است. سبک به کار رفته در ساخت آن ترکیبی از ساسانی و رومی است و طول آن ۴۰ متر و ارتفاعش ۷/۵ متر و سطح بالای آن ۱/۵ متر می باشد.

برخی اسناد حکایت از ساخت این پل در زمان اشکانیان دارد. آنگونه که در تاریخ آمده است، یک سیل ویرانگر طاق‌های دهانه‌ها و نیز بخش عمده‌ای از سیل بند این سازه ی آبی را تخریب کرد و در دوره های بعد یک سیستم انتقال آب جدید به آن اضافه شد تا کمی مهندسی تر از قبل کار خود را انجام دهد. امروز دیگر آبی در رودخانه جریان نمی یابد اما این پل استوار ایستاده و به محلی برای گذر مردم تبدیل شده است.



۵- مسجد جامع و حسینیه خرانق
در مرکز قلعه ی خرانق مسجدی وجود دارد که قدمت آن به قرن هشتم تا دهم هجری قمری می رسد. این مسجد دارای یک گرمخانه با پوشش طاق و تویزه، نیم طبقه در دو سوی محراب و فضای بازی جهت استفاده در تابستان می باشد و در کنار آن یک حسینیه نیز واقع شده است. قدمت حسینیه از مسجد کمتر می باشد و وجود شیب طبیعی زمین در این قسمت باعث شده تا حسینیه در سطحی پایین تر از مسجد قرار گیرد.

خشت و گل مهم ترین مصالح به کار رفته در ساخت مسجد جامع و حسینیه خرانق هستند و در بعضی از قسمت های نمای حسینیه و مناره ی آن ، آجر نیز به کار رفته است. این اثر در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۷۸ با شماره ی ثبت ۲۴۴۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به شمار می رود.


۶- منارجنبان خرانق
با شنیدن نام منارجنبان تصویری از اصفهان در ذهن همگان نقش می بندد اما بهتر است بدانید این سازه تنها مناره ای نیست که در ایران تکان می خورد و می جنبد. خرانق نیزیک منار جنبان دارد که حرکت آن به وضوح دیده می شود و از منارجنبان اصفهان کهن تر است.

منارجنبان خرانق که با شماره ۲۴۴۰ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد، مناره ای است که قدمت بنای اولیه ی آن به دوران ساسانیان می رسد و با ارتفاع ۱۵ متر از بام مسجد، از مرتفع‌ترین بناهای منطقه به شمار می رود. این منارجنبان ۳ طبقه و دو راه پله ی حلزونی برای رفت و برگشت دارد و به عنوان برج دیده‌بانی و فانوس‌خانه کاربرد داشته است. پلکان های داخلی در قسمت پایین ۶۰ تا ۷۰ سانتی متر و در قسمت بالا  ۴۰ تا ۵۰ سانتی متر عرض دارند. ساختاری چوبی در بالای آن قرار داشته که اهالی پس از کج شدن آن بر اثر زلزله و وزش باد آن را بریده و پایین آورده اند.


۷- مزار بابا خادم
 مزار بابا خادم یکی از بناهای مذهبی در روستای خرانق است که محل دفن یکی از خادمین امام رضا (ع) می باشد که در  طی مسیر این امام بیمار شد و درگذشت و در ميان کشتزارهاى خرانق به خاک سپرده شد. بر مزار وی، بنايى گنبدوار و ساده ساخته شده که در سال ۱۳۹۰ مورد بازسازی قرار گرفته است.


۸- بقعه مشهدک
این بقعه به این دلیل در پشت کاروانسرای خرانق بنا شده که آن را محل اقامت امام رضا (ع) حین سفر از مدینه تا مرو می دانند. بناى مشهدک که با عنوان قدمگاه نیز شهرت دارد، در نزدیکی گورستان روستا واقع و از خشت و گل ساخته شده است. در آن سنگ نبشته‌اى بر ديوار دیده می شود که تاریخ ۵۹۵ هجرى قمری را نشان می دهد و بنا بر اعتقاد مردم حکايت از عبور حضرت رضا (ع) از اين روستا دارد.


۹- آینه های خرانق نما
در میان جاذبه های تاریخی ردپایی از یک اثر جدید نیز وجود دارد. آینه های خرانق که توسط امیر حاجبی برای افزودن به جاذبه های خرانق طراحی و اجرا شده اند. ۹ آینه در این قسمت وجود دارند که قطر بزرگترین آینه دو متر و کوچکترین آنها چهل سانتیمتر می باشد و امروزه با وجود حفاظت از آنها با شیشه های سکوریت دو تا از آنها شکسته است.


۱۰- منطقه حفاظت شده دره انجیر
روستای خرانق در قسمتی از منطقه حفاظت شده دره انجیر قرار دارد که به عنوان محل عبور و مهاجرت یوزپلنگ آسیایی از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد. این منطقه ۱۷۵۲۲۷ هکتار وسعت دارد و از نواحی کوهستانی، تپه ماهوری و دشتی تشکیل شده است. گونه های گیاهی و جانوری متفاوتی در این منطقه زندگی می کنند و جاذبه های زیادی را برای گردشگران ایجاد کرده است.


۱۱- کوهستان
اشتباه نکنید. ما در استان یزد هستیم اما در یکی از مناطق متفاوت آن قرار داریم پس دیدن کوه ها در این منطقه نباید عجیب به نظر برسد. بلندترين نقطه آن، كوه خونزا،به ارتفاع ۳۱۸۵ متر می باشد و دیگر قله های معروف آن كوه اشترى، خوانزا، بندر، بزكوه، چك چك و هامانه هستند که می توانند مقصد خوبی برای کوهنوردان باشند.


۱۲- شترگلو
در کنار پل خرانق بقایایی از یک شترگلو یا سیفونی از جنس سنگ و ساروج دیده می شود که ۳۰ متر طول دارد و بستر مسیر آن نیز با سفال های پخته لوله گذاری شده است تا آب را از خود عبور دهد. شترگلوها مجموعه ای از سازه های منحصر به فرد برای انتقال آب می باشند که در طی سالیان دراز در دوران های گذشته، وظیفه آب رسانی به اراضی کشاورزی را انجام می دادند.


 ۱۳- بوکن ها
در حاشیه ی رودخانه و در نزدیکی پل با کمی دقت متوجه تعدادی حفره عمیق که به صورت غارهایی در خاک سفت هستند می شوید. به این حفره ها دگ یا دق یا بوکن می گویند که به صورت دست کند ساخته شده اند. بوکن ها در مسیر کاروانسرای قدیمی قرار داشته اند و به عنوان سرپناه مورد استفاده ی مسافران و زائران قرار می گرفتند. آنچه  در ساخت این بوکن ها به کار رفته تنها خاک است و مصالح دیگری در آن مشاهده نمی شود.


۱۴- مسجد بیت المقدس
مسجد دیگری در داخل قلعه ( بخش قدیمی روستا ) قرار دارد که بنا بر گفته ی بومیان امام رضا (ع) در آن نماز خوانده است. در گذشته این بنا به صورت مخروبه ای در آمد اما در ۴۰ سال پیش به همت اهالی بازسازی گردید و تنها اثر تاریخی آن سنگی است که در جای محراب  قرار داده شد.


۱۵- مسجد سرچشمه
 مسجد سرچشمه از مساجد خارج از قلعه ( بخش قدیمی روستا ) می باشد که اهالی روستا قدمت آن را ۱۲۰ سال می دانند. این مسجد در حاشیه مظهر قنات و در مقابل قلعه قرار دارد و از آن برای اقامه نماز استفاده می شود. یکی از اثرات مهم این مسجد، سنگ قبر ابوبکر بن محمود، متوفی به سال ۷۷۷ هجری قمری است که بعد از انتقال از قبرستان قدیمی در ایوان مقابل مسجد نصب گردیده است.


۱۶- آسیاب های آبی
دو آسیاب آبی قدیمی در روستا وجود دارد که یکی در داخل قلعه و یکی هم در بیرون قلعه دیده می شود. قدمت آنها به ۱۴۰ سال می رسد و از بناهای مهم روستا به شمار می روند. این آسیاب ها در قلب زمین ساخته شده اند و محل باراندازی و آردسازی آن، پایین تر از سطح زمین  واقع گردیده است. برای رسیدن به این مکان ها باید از معبرهای پله دار به سمت پایین بروید. نام این آسیاب ها را بر حسب جهت جریان آب قنات، بالا دست و پایین دست  گذاشته اند.


۱۷- آب انبار
از دیگر دیدنی های خرانق آب انباری می باشد که به سبک  آب انبارهای صحرایی تک بادگیر ساخته شده  و نزولات جوی، آب آن را تامین می کرده است. یک گنبد آجری ساده با دهانه ورودی مسقف در آن دیده می شود و کتبیه سر در آن تاریخ ۱۳۱۸ هجری قمری را نمایش می دهد.

۱۸- گورستان قدیم
محوطه ای به نام مزار قدیم در حاشیه جنوب غربی روستا قرار دارد که به دلیل ارزش تاریخی، توسعه روستا را در آن جهت با محدودیت هایی مواجه کرده است. در کنار این قبرستان متروک غسالخانه ای از خشت و گل با اتاق هایی گنبدی نیز وجود دارد که امروزه تنها به عنوان طویله یا انبار علوفه از آن استفاده می گردد.

فضاهای خاصی به نام پرده یا زردو نیز در پیرامون آن وجود داشته که تنها خرابه هایی از آنها بر جای مانده است. این بناها محلی برای دفن موقت متوفیانی بوده که قصد داشتند آنها را به عتبات عالیات منتقل کنند و در آنجا به خاک بسپارند.


۱۹- قریه شمس آباد
خرابه هایی از یک روستای متروکه و قدیمی به نام شمس آباد در کنار روستای خرانق وجود دارد که بناهای سنگی و گچی قدیمی به سبک معماری ساسانی در آن به چشم می خورند در این متروکه، بر بالای یک تپه ، ویرانه هایی وجود دارند که احتمال می رود مربوط به بنای آتشکده ی معروف یزدان باشند.


۲۰- خرابه های کبرها
چهار دیواری هایی با سقف های ویران در حد فاصل روستای خرانق و قریه شمس آباد دیده می شوند که از آنها به عنوان خرابه کبر ها یاد می گردد. این ها بناهایی مهم و منحصر به فرد هستند که پس ازگذر سال ها در گوشه ای دنج آرمیده اند و مصالح به کار رفته در آنها و طرح مربعی آنها نشان از سبک معماری دوران ساسانیان دارد.


۲۱- آبشار ساعتی
یکی از دیدنی های طبیعی این روستا آبشاری است که در نزدیکی آن قرار دارد و در فصول پر بارش رخ می نمایاند. این آبشار به نام آبشار ساعتی شهرت پیدا کرده است و رفتن به آن می تواند بخشی از برنامه ی سفر شما به خرانق باشد.

تفریحات:
قدم زدن در میان کوچه هایی که روزگارانی محل زندگی و عبور و مرور اهالی روستا بوده است می تواند یکی از جذاب ترین قسمت های سفر شما به خرانق باشد.

در تمام مدت سفر خود می توانید به سراغ دیدنی های خرانق بروید و غرق در تماشای آنها شوید.

حاشیه ی کشت زارهای روستا بهترین مکان برای گشت و گذار و دیدن جلوه های زندگی روستایی است. تلاش مردمان در این کشت زارها به بار می نشیند و رزق و روزی آنها تامین می گردد.

ثبت تصویر از این روستا و جلوه های متفاوتش بخشی دیگر از فعالیت هایی است که می توانید به آن مشغول شوید و یادگاری های خوبی را برای خود خلق نمایید. برای ثبت تصاویر متفاوت می توانید به سراغ آینه های خرانق بروید و یک عکاسی متفاوت را تجربه کنید.

آسمان صاف، تاریک و بدون گرد و غبار خرانق یکی از ویژگی های مهم آن است که سالانه ستاره شناسان و علاقه مندان زیادی را به این روستا می کشاند.

بالا رفتن از کوه های اطراف روستای خرانق کوهنوردان را به تجربه ی یک کوهنوردی متفاوت دعوت می کند.

 
ویژگی های کلی و مردم شناسی روستا:
۱۴۵ خانوار و ۵۳۰ نفر در بخش جدید این روستا ساکن هستند که شغل اصلی آنها کشاورزی یا باغداری و کشت گندم، هویج، پنبه و خربزه است. در کنار این فعالیت به دامداری در مقیاس کوچک نیز اشتغال دارند و زنان نیز به قالیبافی می پردازند. روستاییان در فصولی از سال مجبور می شوند به امور ساختمانی یا سایر مشاغل در شهرهای دیگر و در کارخانه ها و کارگاه ها بپردازند و در آمد داشته باشند.

خرانق از لحاظ اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد و به سبب وجود معاون سنگ آهن چادرملو، اورانیم، ساغند، باریت، روی و گرانیت یکی از مراکز اقتصادی مهم کشور محسوب می شود.

حمام، نانوایی، آب لوله کشی، برق، دو مدرسه ابتدایی و دو مدرسه راهنمایی و یک کتابخانه عمومی از امکانات این روستا هستند که مورد استفاده ی ساکنان روستاهای همجوار نیز قرار می گیرند. هر چقدر که این روستا غنی از تاریخ است اما از لحاظ کمیت سفره آب زیرزمینی منطقه ای بسیار فقیر محسوب می شود و  اراضی پیرامون آن به شدت در معرض فرسایش، تخریب و نفوذ شوری قرار دارند تا جایی که لایه های گچ و نمک درصد بزرگی از سطح منطقه را پوشانده اند.


سوغات سفر:
شاید این روستا کوچک به نظر برسد اما در سفر به آن سوغاتی های خوشزه ای همچون پسته و زردک ( نوعی هویج ) انتظار شما را می کشند. همچنین دستبافته های زنان روستا نیز می تواند ره آورد سفر شما به خرانق باشند.


پوشش گیاهی:
 انجیر وحشی، درمنه، گون، رندک، بهوه شور، اشنان، آویشن، عجوه، اردلک، اسپند، سمیسک، بادام کوهی، بنه، قیچ، تاغ، گز، خارشتر،تلخه بیان، کلاه میرحسن و اسکنبیل از جمله گیاهانی است که در مناطق اطراف روستا و به طور کلی در منطقه ی حفاظت شده ی دره انجیر، رشد و نمو می کنند و ویژگی های طبیعی این دیار را نشان می دهند.


پوشش جانوری:
این منطقه به دلیل ویژگی های خاص طبیعی زیستگاه های امنی برای سه گونه ارزشمند یوزپلنگ، کل، بز، قوچ و میش به شمار می آید اما به طور کلی جانوران زیر در منطقه زندگی می کنند:

پستاندارن: یوزپلنگ، پلنگ، جبیر، قوچ و میش، کل و بز، کفتار، کاراکال، گربه وحشی، خرگوش، روباه معمولی و انواع جوندگان.

پرندگان: کبک، تیهو، باقرقره شکم سیاه، سنگ چشم خاکستری، چکاوک بیابانی، زاغ بور، دلیجه، دودوک و انواع مختلفی از پرندگان شکاری و گنجشک سانان

خزندگان و دوزیستان: لاک پشت مهمیزدار، بزمجه بیابانی، سوسمار خاردم ایرانی و آگامای چابک


آب و هوا:
درست است که خرانق در استان یزد و در اقلیمی کویری قرار دارد اما وجود کوهستان هایی در اطراف آن میانگین دمای سالیانه ۱۵/۵ درجه سانتی گراد و میانگین بارندگی سالیانه ۷۵ میلی متر را برای آن به ارمغان آورده و به طور کلی موجب ایجاد منطقه ای با آب و هوای فراخشک معتدل شده است. این روستا در سردترین شبها، دمایی برابر ۱۲ درجه زیر صفر و در گرم ترین روزهای سال ۴۲ درجه بالای صفر را تجربه می کند. این روستا را می توان یکی از ییلاقات نیز برشمرد چرا که در تابستان هوای خنک تری نسبت به سایر مناطق استان دارد.


اقامت:
کاروانسرای تاریخی خرانق مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته و می تواند اقامتی رویایی در قلب تاریخ را برایتان رقم بزند. اگر دوست داشتید و شرایط مناسب بود، می توانید کمپینگ را در این منطقه تجربه کنید. برای تجربه ی یک کمپینگ خوب به شما مطالعه ی مطالب زیر را پیشنهاد می کنیم:


بهترین فصل سفر:
در همه ی فصول سال می توانید به خرانق سفر کنید و از جلوه های طبیعت لذت ببرید.

بهار و تابستان : در فصول گرم سال آب و هوای خرانق نسبت به سایر مراکز استان خنک تر است و اعتدال خاصی دارد.

پاییز و زمستان: در فصول سرد کاهش دمای زیادی در منطقه رخ می دهد اما قابل سکونت است به شرط آنکه لباس گرم کافی به همراه داشته باشید.


راه دسترسی:
روستای خرانق در مرکز بخش خرانق در شهرستان اردکان و در ۸۵ کیلومتری شهر یزد واقع شده است . این روستا در منطق شمالی یزد قرار دارد و برای رفتن به آن باد راهی شرستان اردکان شوید. با ورود به جاده اردکان - طبس و طی کردن ۵۰ کیلومتر به این روستای تاریخی می رسید.

روستای خرانق یزد , خرانق یزد , روستای خرانق , روستای یزد , بلیت , ایرانگردی , گردشگری , سفر , یزد , رضا نورمحمدی , عطیه مومنی

نوشتن دیدگاه